Tình huống 3:Doanh nghiệp Dược sử dụng phần mềm AI để tư vấn đơn thuốc online.

Quy định pháp lý liên quan đến tư vấn thuốc.

Tại Việt Nam, việc sử dụng AI trong tư vấn thuốc online phải tuân theo các quy định pháp lý hiện hành về y tế, dược phẩm, thương mại điện tử, và bảo vệ người tiêu dùng. Cụ thể:

Luật Dược 2016: Theo Luật Dược, việc bán thuốc, đặc biệt là thuốc kê đơn, chỉ có thể thực hiện bởi các dược sĩ hoặc bác sĩ có giấy phép hành nghề. Luật này quy định rõ ràng rằng chỉ có bác sĩ và dược sĩ có đủ thẩm quyền tư vấn về thuốc, kê đơn thuốc và xác định liệu trình điều trị. Điều này đặt ra một thách thức lớn khi AI tham gia vào quá trình tư vấn thuốc.
- Thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn: Hệ thống AI có thể tư vấn về thuốc không kê đơn (OTC – over-the-counter) như vitamin, thuốc giảm đau nhẹ, thuốc ho, nhưng với thuốc kê đơn, việc tư vấn thông qua AI có thể vi phạm quy định, bởi AI không thể thay thế chuyên môn của bác sĩ trong việc đánh giá tình trạng bệnh của bệnh nhân.
Luật Giao dịch điện tử 2005: Điều này liên quan đến việc sử dụng nền tảng trực tuyến để thực hiện các giao dịch, trong đó có việc cung cấp dịch vụ tư vấn thuốc. Theo luật này, việc ký kết và thực hiện giao dịch điện tử là hợp pháp nếu đáp ứng các yêu cầu về bảo mật và xác thực. Tuy nhiên, AI tư vấn thuốc phải đảm bảo tính chính xác, an toàn thông tin, và khả năng chứng minh tính hợp pháp của giao dịch.
Nghị định 52/2013/NĐ-CP về Thương mại điện tử: Quy định về việc cung cấp dịch vụ, sản phẩm qua thương mại điện tử, trong đó có thuốc và dịch vụ tư vấn sức khỏe. Nếu doanh nghiệp cung cấp dịch vụ thuốc qua online, họ cần tuân thủ các quy định này, bao gồm việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, đảm bảo hàng hóa hợp pháp, và minh bạch thông tin.

- Điều kiện pháp lý để AI tư vấn thuốc hợp pháp.

Để AI có thể tư vấn thuốc hợp pháp, doanh nghiệp cần phải:

Không thay thế bác sĩ trong các vấn đề y tế quan trọng: AI chỉ có thể cung cấp thông tin tổng quan về thuốc, các tác dụng phụ cơ bản, cách sử dụng, và các loại thuốc không kê đơn. Trong trường hợp thuốc kê đơn hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, người dùng cần được yêu cầu tham khảo ý kiến bác sĩ.
Tuân thủ quy định về thông tin thuốc: Mọi thông tin về thuốc cần phải chính xác, cập nhật từ các nguồn thông tin chính thống như cơ quan y tế, tổ chức dược phẩm có uy tín, và các nghiên cứu lâm sàng. Không được phép cung cấp thông tin sai lệch có thể dẫn đến nguy hiểm cho người tiêu dùng.
Chứng nhận và giấy phép: Doanh nghiệp cần có giấy phép hoạt động trong ngành dược phẩm và y tế, và chứng nhận rằng hệ thống AI đáp ứng các yêu cầu bảo mật và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

- Trách nhiệm pháp lý:

Trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp dược.

Doanh nghiệp triển khai hệ thống AI tư vấn thuốc sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý về các vấn đề sau:

Chất lượng thông tin tư vấn: Doanh nghiệp phải đảm bảo rằng AI cung cấp thông tin chính xác, dựa trên các dữ liệu khoa học và y tế có uy tín. Nếu có sai sót trong việc tư vấn thuốc dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, doanh nghiệp có thể phải chịu trách nhiệm về thiệt hại cho người tiêu dùng.
Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng: Doanh nghiệp phải đảm bảo rằng người tiêu dùng nhận được thông tin đầy đủ về tác dụng, tác dụng phụ, chống chỉ định của thuốc, đặc biệt là thuốc kê đơn. Nếu người tiêu dùng không được cảnh báo đầy đủ về các tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc, doanh nghiệp sẽ bị xem là vi phạm quyền lợi người tiêu dùng.
Giải quyết khiếu nại: Doanh nghiệp cũng phải có cơ chế giải quyết khiếu nại trong trường hợp người dùng gặp vấn đề về thuốc hoặc không hài lòng với dịch vụ tư vấn qua AI.

Trách nhiệm của AI.

AI chỉ là công cụ hỗ trợ và không thể chịu trách nhiệm pháp lý. Tuy nhiên, nếu có lỗi trong quy trình tư vấn do AI (ví dụ như đưa ra thông tin sai lệch), trách nhiệm thuộc về doanh nghiệp phát triển và triển khai hệ thống AI. Vì AI không có năng lực pháp lý, mọi sự cố hoặc khiếu nại sẽ được giải quyết thông qua doanh nghiệp.

Trách nhiệm của các chuyên gia y tế (nếu có)

Nếu chatbot AI kết hợp với các bác sĩ hoặc dược sĩ trong quá trình tư vấn (ví dụ: AI đưa ra gợi ý và bác sĩ đưa ra lời khuyên cuối cùng), trách nhiệm pháp lý trong việc tư vấn thuốc sẽ phụ thuộc vào chuyên gia y tế. Tuy nhiên, trong trường hợp AI tư vấn độc lập mà không có sự tham gia của bác sĩ, thì doanh nghiệp hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc tư vấn.

- Điều kiện và ứng dụng:

Điều kiện để triển khai AI tư vấn thuốc

Để việc triển khai hệ thống AI tư vấn thuốc online hợp pháp và hiệu quả, doanh nghiệp cần đảm bảo một số điều kiện sau:

Cơ sở dữ liệu thuốc chính thống: AI cần được xây dựng trên cơ sở dữ liệu chính xác, đầy đủ và cập nhật từ các nguồn tin cậy như cơ quan y tế, tổ chức y dược, hoặc các cơ sở dữ liệu dược phẩm uy tín.
Tính bảo mật thông tin: Doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân của người tiêu dùng (ví dụ: theo Luật An toàn thông tin mạng và Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân). Các thông tin y tế của người dùng phải được bảo mật tuyệt đối.
Cập nhật và kiểm tra thường xuyên: Hệ thống AI cần được kiểm tra và cập nhật thường xuyên để đảm bảo rằng các thông tin về thuốc và tác dụng phụ là chính xác và phù hợp với các hướng dẫn mới nhất từ các cơ quan y tế.
Thông báo về quyền lợi và trách nhiệm: Doanh nghiệp cần thông báo rõ ràng cho người tiêu dùng về phạm vi và giới hạn của dịch vụ tư vấn AI, rằng AI chỉ cung cấp thông tin tổng quát và không thay thế bác sĩ.

-Ứng dụng thực tế của AI trong tư vấn thuốc

Tư vấn về thuốc không kê đơn: AI có thể tư vấn về thuốc OTC như vitamin, thuốc giảm đau, thuốc cảm cúm, giúp người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm phù hợp với tình trạng của họ.
Nhắc nhở và theo dõi việc dùng thuốc: AI có thể nhắc nhở người dùng về thời gian uống thuốc, liều lượng thuốc, và thậm chí theo dõi tình trạng sức khỏe để phát hiện sớm tác dụng phụ hoặc phản ứng không mong muốn.
Gợi ý thuốc thay thế hoặc bổ sung: AI có thể đưa ra các gợi ý về thuốc thay thế trong trường hợp thuốc đang sử dụng hết hoặc không có sẵn.
Tư vấn theo triệu chứng: AI có thể giúp người dùng chọn thuốc dựa trên triệu chứng mà họ gặp phải (ví dụ: đau đầu, ho, cảm cúm), nhưng phải lưu ý rằng AI chỉ nên cung cấp thông tin cơ bản và không thay thế bác sĩ trong việc chẩn đoán bệnh.

Tóm lại:

Việc sử dụng AI tư vấn thuốc trong môi trường B2C có thể hợp pháp nếu doanh nghiệp đảm bảo rằng AI chỉ cung cấp thông tin cơ bản và không thay thế hoàn toàn việc tư vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ. Trách nhiệm pháp lý thuộc về doanh nghiệp cung cấp dịch vụ tư vấn, và họ phải đảm bảo rằng hệ thống AI tuân thủ các quy định về bảo mật, bảo vệ người tiêu dùng, và cung cấp thông tin chính xác.

Tìm kiếm Blog này

Ong Thị Tươi Mã SV:2401582-Lớp : D22 - K24,Trường Đại học Thành Đô